Categorieën
Kletsen met

Interview: Lia leerde Nederlands met Uitzending Gemist

Als je met Lia Herzog (28) praat, dan ontdek je al snel dat ze vrolijk, creatief en sportief is. En een automeisje. Toch duurt het een tijdje voor je door hebt dat ze geen Nederlandse is. Sterker nog, deze Duitse woont pas drie jaar vast in Nederland, heeft nooit een taalcursus gedaan, maar spreekt moeiteloos onze taal. En dat is heel bijzonder.

Lia komt uit Leipzig (een aanrader om te winkelen, volgens Lia) en groeide daar op met Duits. “Onze films worden bijvoorbeeld niet ondertiteld, maar nagesynchroniseerd. Toen ik naar Nederland kwam, dacht ik: ‘Wat is dit nou?’ In het begin heb ik dus in de bios een Engelse film gezien met Nederlandse ondertiteling terwijl ik in het Duits dacht. Op een gegeven moment ging dat natuurlijk helemaal mis, maar als ik nu films zie in het Duits, dan denk ik: ‘Dit is echt heel slecht nagesynchroniseerd.’”

Völkerschlacht Denkmal Leipzig

Het journaal en Uitzending Gemist

Ze sprak echter nog geen woord Nederlands toen ze in 2007 voor het eerst naar Nederland kwam als au-pair bij een Duits gezin in Groningen. “Ik heb de eerste avond het journaal gekeken en iedereen zegt altijd dat Nederlands net zoals Duits is, maar dan een beetje anders. ‘Mooi, dit ga ik echt nooit leren, ik heb echt geen enkel woord verstaan,’ dacht ik na dat journaal.” Na een halfjaar kon Lia inderdaad nog altijd geen Nederlands – ze woonde immers bij een Duits gezin. Eenmaal terug in Duitsland keek ze via Uitzending Gemist Nederlandse programma’s (van Boer Zoekt Vrouw tot Over Mijn Lijk) en kwam terug in 2009 voor een semester in het buitenland. “Het was een internationale opleiding dus wéér Engels. Daarna moest ik afstuderen: stage lopen en scriptie schrijven. Dat heb ik hier bij Skoda gedaan, en toen moest ik echt aan de slag met Nederlands. Ik was nog best wel onzeker en in het begin vond ik het eng om de telefoon op te nemen en met mensen die ik niet kende te praten, maar als je moet en gedwongen wordt om het te doen, dan komt het eigenlijk wel een beetje vanzelf, als je wilt. En durft. Ik heb laatst toevallig een e-mail van mezelf teruggelezen uit 2007 en ik dacht echt ‘O jee, dit slaat nergens op,’ maar ik heb het wel geprobeerd.”

Makkelijke en moeilijke dingen

“Qua zinsopbouw en sommige woorden is het enigszins vergelijkbaar, maar het is toch een andere taal en je loopt tegen woorden aan die helemaal niet op elkaar lijken of die juist valse vrienden zijn. Als ik bijvoorbeeld heel erg moe of boos ben, dan vind ik het nog steeds moeilijk om uit mijn woorden te komen en dan denk ik: ‘Verrek, je hebt toch nog een te beperkte woordenschat om echt precies te zeggen wat je nu voelt.’ Ik was altijd heel goed in Duits en kon tot in de puntjes alles uitdrukken. Nu kan ik dat niet en dan voel je je een beetje stom. Misschien denken sommige mensen dat ik dom ben omdat ik niet alle woorden kan gebruiken. Daar had ik het een tijdje geleden best wel moeilijk mee, maar dat gaat steeds beter en ik heb gemerkt dat mensen dat helemaal niet zo vinden.”

Madurodam 2011

Integendeel: het duurt meestal zo’n vijf minuten voor mensen het doorhebben (ook bij mij). “Juist de laatste tijd heb ik ook een paar keer gehad dat ik na een tijdje iets zei als: ‘Ja, maar dat komt ook omdat ik Duits ben,’ zodat ze niet denken dat ik raar ben of raar praat, en dan zeggen zij: ‘O, echt? Dat had ik helemaal niet door!’ Dat vind ik heel leuk.”

Lia’s accent

Lia denkt dat haar accent nooit echt weg zal gaan, en dat hoeft van haar ook niet. Lachend vertelt ze dat ze een paar cursussen voor haar werk mocht kiezen, en een taalcursus wilde doen zoals Koningin Máxima – het enige woord waar haar accent duidelijk is door een harde ‘g’ – maar dat werd afgekeurd: “Nee Lia, we vinden hoe jij praat juist hartstikke leuk en dat moet je echt niet verliezen, want jij bent Duits.”

Audi Q7 (favoriete auto) in Ingolstadt

Gekke, Nederlandse gewoontes

Inmiddels woont Lia dus al drie jaar in Nederland en is medewerker public relations bij Audi Nederland, waar ze non-stop met de Nederlandse taal bezig is: ze is verantwoordelijk voor de organisatie van persreizen, het versturen van persberichten en het contact met journalisten en andere media. Ze is dan ook al helemaal gewend aan ons kikkerlandje, maar toch zijn er dingen die ze gek vindt, zoals de woorden ‘pindakaas,’ (“wat heeft dat met kaas te maken?!”) en ‘kijkfile’ (“want dat bestaat niet in het Duits en is zo typisch wat de gemiddelde Nederlandse automobilist beschrijft”) of autorijden in Nederland: “Dat is echt drama. Hoe ze rijden, hoe ze je niet laten ritsen, hoe ze in je kofferbak zitten, hoe ze geen ruimtes laten tijdens de file, hoe ze niet knipperen als ze de richting veranderen. Ik heb het idee dat ze in Duitsland meer rekening houden met anderen en dat hoor ik ook van veel autojournalisten, dus volgens mij ben ik niet al te gek met die gedachte.”

Audi R8 V10 Plus (2013)

Lunch of diner?

Waar heel Nederland een lunchpakketje met een boterhammetje meesleept, maakt Lia tussen de middag meestal iets warms. Ons eetpatroon, zelfs al doet ze soms ook mee, vindt ze toch maar een beetje gek: “Laatst was mijn moeder hier en toen zijn we ’s middags wezen lunchen. Je kon alleen maar broodjes bestellen. Mijn moeder dacht ook, ‘wat is dit nou?’ Wij zijn gewend om ’s middags warm te eten en ’s avonds een soepje, sla of brood.”

Niet alleen maar Duitse dingen

“Het is niet zo dat ik alleen maar Duitse dingen wil doen. Ik doe keihard mee aan Koninginnedag (helemaal in het oranje – ik heb allebei de Bavariajurkjes) en ik ga lekker fietsen (omafiets, racefiets, alles). Ik ga ook kamperen sinds ik hier ben. Dat is echt iets Nederlands denk ik, want ik ken eigenlijk niemand in Duitsland die dat doet.”

Oktoberfest (2012), Koninginnedag (2010), racefietsen

Felicitaties en feestjes

Over feestjes gesproken: verjaardagen hier zijn ook anders dan in Duitsland. “Iedereen moeten feliciteren; dat vind ik heel raar en dat vergeet ik ook altijd want dat doe je in Duitsland niet. Daar feliciteer je diegene die jarig is. Wat ik ook zo raar vind, is dat mensen je alvast willen feliciteren. Alvast vieren hoort niet want dan ben je nog niet jarig.” Onze circles parties vindt ze een beetje gênant. “Ik heb liever motto parties, dan wordt er ook een beetje gefeest en niet zo gênant gewoon gezeten.”

Lia heeft ook het idee dat je met een Duitse verjaardag meer cadeautjes krijgt, omdat dat daar belangrijker is. “Maar, Nederlands overtreffen zich weer met slingers ophangen. Echt het hele huis hangt vol!”

Dag Sinterklaas, hallo kerst!

Waar ze lekker meedoet met Koninginnedag, slaat ze Sinterklaas liever over. “Serieus, ik vind zwarte pieten eng.” Er is echter wel een Duitse traditie die ze heel leuk vindt en ook in Nederland zou willen houden: “Als kinderen in Duitsland voor het eerst naar school gaan, krijgen ze een Zuckertüte. Het is een trechter uit stevig papier waar heel mooie dingen op geprint staan, helemaal passend bij het kind, en in de Zuckertüte zitten allemaal snoepjes en kleine cadeautjes. Die Zuckertüte is meestal net zo groot als het kind! Broertjes of zusjes krijgen een kleintje zodat ze niet verdrietig zijn.”

Motto party: Met beste vriendin Pia

Hollandse hap

Bij Nederlandse feestjes hoort natuurlijk de bitterbal, die Lia heel lekker vindt. “Dat verbind ik met borrelen en dat heb je niet in Duitsland. Ik vind het heel gezellig dus als er iemand bij mij op bezoek komt, staan er zeker borrelnootjes op tafel.”

Sowieso bevalt de Nederlandse keuken haar wel. Ze maakt graag stamppot andijvie met rookworst, erwtensoep en lust kroketjes. “Ik houd van patatjes met mayonaisse, patatje speciaal, patatje oorlog. Ik ben gek op patatjes.” Maar in tegenstelling tot de meeste internationale mensen, houdt Lia niet van stroopwafels (“maar ik koop het wel altijd om mee te nemen naar Duitsland”), drop (“dat vind ik echt supersmerig”) en hagelslag (“wat bezielt je om chocoladedingetjes op je brood te doen? Dat doe je op een taart als versiering maar niet op brood, dus dat vind ik echt heel raar”). Wat ze echt mist is normaal brood. “Van dat stevige, zurige brood. En kleine toetjes. Je hebt hier altijd van die literpakken. Maar over het algemeen overleef ik het wel, hoor.”

Zelfgemaakte Duitse en Nederlandse hapjes

Uiteindelijk hebben we wel een uur zitten praten. Geen enkele keer heb ik Lia horen aarzelen of zoeken naar woorden en ze spreekt Nederlands met recht vloeiend. Als ze al onzeker zou zijn, dan is dat absoluut niet te merken aan haar spreekvaardigheid, woordenschat of haar gezicht. Op ons gemak zaten we daar in de Audi showroom, zij in haar element, ik in mijn element. En ik blijf het bijzonder vinden, Lia, die zo vlekkeloos Nederlands spreekt, zonder cursus, gewoon dankzij het kijken naar Uitzending Gemist. En dankzij een heleboel lef, natuurlijk. Lia, blij met haar baan en haar leven hier. Dat bewonder ik.

7 reacties op “Interview: Lia leerde Nederlands met Uitzending Gemist”

Wauw, wat knap! Op mijn opleiding is 70% Duits en sommigen spreken zo vloeiend Nederlands dat ik er echt van sta te kijken soms. Het lijkt me best eng om in een land te verblijven terwijl je de taal niet zo goed kent, brr. Ze heeft lef inderdaad 😀

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *