Eddie Izzard – Force Majeure

Als er afgelopen zaterdag een “force majeure” in de zaal was, dan was hij het zelf wel. Hij is niet simpelweg een stand-up comedian: deze man houdt een stream-of-consciousness monoloog, maar dan bomvol humor, met een vleugje sarcasme en op hakken. Eddie Izzard kan dat namelijk gewoon doen, alsof het de normaalste zaak van de wereld is terwijl hij een sublieme show neerzet.

Het is gek. Ik heb al verschillende shows van Eddie Izzard gezien (op televisie, met Dress to Kill als favoriet) en als ik opgevrolijkt moet worden, doen fragmenten van zijn sketches het altijd goed (vooral “Evil Giraffe”). Ik dacht dan ook te weten wat ons te wachten stond afgelopen zaterdag. Een man op hakken, met lippenstift en oogmake-up en vooral een heerlijke avond vol gelach en genieten. Hij zou gewoon op het podium verschijnen, een stoel erbij pakken (ook al doet hij dat nooit – ik begrijp zelf ook niet waar ik dat idee vandaan heb gehaald) en gezellig gaan praten terwijl wij ons vermaakten. Maar nee, gek genoeg zat ik ernaast.

Gewoon op het podium komen lopen? Niets daarvan. De zaal werd donker, muziek klonk en we aanschouwden een kleine lichtshow van spotlights. Het creëerde een mysterieuze sfeer, precies wat ik verwachtte bij het horen van de titel van zijn wereldtour Force Majeur. Tegelijkertijd verwachtte ik ook een Sherlock Holmes-achtige sfeer, en dat terwijl ik daar nog nooit iets van gelezen of gezien heb. Toch was dat wat ik voor mijn gevoel kreeg toen Eddie Izzard (gepaard met een daverend applaus) opkwam, in zijn prachtige pak en met paraplu in de hand (twee seconden later weggeworpen op de grond). Hij leek op zijn gemak, in zijn element en vooral een grootse verschijning. Dat mag ook met zo’n grootse opening.

Bizarre bruggetjes

Daarna kwam het begin, dat ik persoonlijk best een beetje awkward en ongemakkelijk vond gaan: Eddie leek erg op zoek te zijn naar een verhaal, een begin, een inhaakpunt. Ergens is dat niet zo gek: vanwege zijn dyslexie schrijft hij geen script, net zoals ze dat duizenden jaren geleden deden. Je weet wel, “oral tradition.” Al snel komt hij op gang met één van zijn (en mijn) favoriete onderwerpen: taal. Van Frans naar Engels naar het woord fuck en alles dat daartussenin zit. Eddie Izzard lijkt de enige te zijn die daarbij de meest bizarre bruggetjes kan maken naar carrousels (en hoe kinderen op die carrouselpaarden “what the fuck am I doing here?” denken) naar Robin Hood en poedels op je hoofd. Dat terwijl de rode draad van de voorstelling toch echt het thema God bleek te zijn.

“To park your horse in a cupboard”

Het moment waarop ik pas echt buikpijn van het lachen kreeg, was na de pauze toen hij het had over dressuur bij de Olympische Spelen (en vooral daarbuiten). Al huppelend liet hij theorieën los op het nut van dressuur (“to park your horse in a cupboard“) en probeerde het zelf direct uit. Het paardrijden van Monty Python in The Holy Grail is er niets bij (zie hier), kun je nagaan. Maar eerlijk is eerlijk: Eddie Izzards show, of je nu naar Force Majeure gaat of iets anders kijkt, is niet goed onder woorden te brengen. Zoals altijd zijn grappige dingen nooit grappig als je het probeert na te vertellen en komt eigenlijk niets van wat ik vertel goed tot zijn recht. Eddie heeft namelijk een manier van vertellen, van redeneren en van informatie brengen die ongekend is, juist doordat hij het net even anders doet en hij een komische kijk heeft op de dingen zoals ze zijn (of zoals ze niet zijn).

Force Majeure

Waar ik vooral van heb genoten, is de vorm waar hij zijn show in goot. Het zat vol met creativiteit en absurditeit (van gesprekken tussen God (Steve Gods) en Vader (Darth Vader) tot cow ghosts en andere situaties die absoluut onmogelijk lijken maar die avond de normaalste zaak van de wereld waren). Scènes waarin hij kan murmelen en wrauwelen, scènes met gesprekken tussen fictieve personages, scènes die bijna allemaal eindigen met “so yeah…“.In die stream-of-consciousness leek hij zelf af en toe ook de draad kwijt te raken en of dat nu bij de show hoorde of niet, ik vond het vooral heel menselijk overkomen en bovendien bewonderenswaardig hoe hij die momenten herstelde met een nieuwe dosis vermakelijkheid. Zijn show is namelijk vermakelijk, echt entertainment en een heerlijk avondje uit. Het is weer eens iets anders, iets origineels en toch ook wel iets bijzonders. Er staat namelijk een man op het podium met een uitzonderlijk talent èn met rode lak op zijn nagels, een subtiel make-upje rond zijn ogen en hakken waardoor hij dat karakteristieke loopje heeft waaraan je hem gelijk herkent. Dat niet alleen; zelfs tijdens zijn optreden komt het feit dat hij een straight transvestite is kort naar voren – uiteraard in een komische sketch. Voor mij staat daar een man die zichzelf is, zijn ding doet, daar eerlijk over is en daar volledig op zijn gemak bij lijkt te zijn. Dat is wel meer dan een applausje waard.